امام علی (علیه السلام) می فرمایند :"من ذکر الله فی السر فقد ذکر الله کثیرا ” هر کس خدا را در نهان یاد کند، این یاد ذکر کثیر است.

نهان یاد کردن به این معنی است که انسان بدون اینکه ذکر بگوید در دل به یاد خدا باشد. این یاد خیلی ارزشمند است. این همان ذکر خفی است که انسان در باطن خود به یاد خداوند است . ممکن است انسان در جلوت یاد خدا کند اما ، ذکر نهانی، زمانی با ارزش است و ذکر کثیر محسوب می شود که انسان در خلوت یاد خدا کند .

مصداقی برای ذکر کثیر

یکی از مصادیق ذکر کثیر تسبیح حضرت زهرا (سلام الله علیها) است که معادل 500 رکعت نماز است و هیچ چیز جایگزین آن نمی شود خوب است که انسان بعد از نماز دعای صلوات را (ان الله ملائکه یصلون علی النبی ….. ) را خوانده و بعد از فرستادن صلوات ها با حضور قلب به تسبیحات حضرت زهرا (سلام الله علیها ) مشغول شود . به همین ترتیب ، انسان می تواند نفسش را تربیت کند، چرا که همین جا بهترین ورودی به ذکر کثیر است . و علاوه بر حضور قلب توصیه شده که انسان بر ذکر مداومت داشته باشد .

ره توشه ی انسان در سفر آخرت

اساسا انسان یک دانایی دارد و یک دارایی، و وقتی با وفات به سمت ابدیت متولد می شویم، در قبر و عالم برزخ و ملکوت، بدنش وارد نمی شود. آنچه با انسان همراه است دارایی های اوست . دارایی یعنی انسان بر اساس اعتقاداتش زندگی کرده باشد . بنابراین کمالات ذهنی و ظاهری به کارش نمی آید . چیزی که منتقل می شود ، روح و نفس انسان با بدن برزخی اش است . شکل بدن برزخی را عمل انسان می سازد ؛یا این اعمال به گونه ای است که بدن برزخی را به شکل انسان یا حیوان تربیت می کند. با اعتقادات و عقاید و معارفی که انسان از معارف الهی کسب می کند، روح خود را برای برزخ آماده می کند. پس روح انسان محصول اطلاعات معارف الهی و عقاید او است، هر چه این عقاید دقیق تر و بینش ها عمیق تر باشد، روح قدرتمند تر است. این مجموعه عقاید و باور هایی که جذب و جزء دارایی شده و معارف مهمی که انسان قلبا به آنها معتقد است، به همراه بدن برزخی قابلیت انتقال به برزخ را دارد. در آخرت ،سوالاتی که از انسان می شود به شکل تکوینی است و پاسخگویی زبانی نیست .بلکه نحوه ی ورود انسان و کیفیت ساختارقیافه و روح انسان خود به خود پاسخگو است. بنابراین کسی که با خدا زندگی نکرده باشد، نبوت تأثیری درزندگی اش نداشته باشد، عدل خدا در آرامش شخصیتی او کاری نکرده باشد. این شخص واقعا معتقد وارد نمی شود. وبدون اعتقاد قلبی این فرد برای شرایط زیستی آخرت آماده نیست .

خاصیت و آثار ذکر

خاصیت ذکر این است که اطلاعات درست و دقیقی را متناسب با ریاضیات آخرت و ابدیت را یاد آوری و تلقین می کند و همچنین دوام ذکر در این مسیر مؤثر است. با تکرار، ذکر جزئی از وجود انسان می شود. تأکید بر دوام ذکر به این دلیل است که دوام ذکر به انسان ساختار شخصیتی می دهد. آرامش وباور و عقاید جدید، بینش ها و بصیرت های فوق العاده ای، می دهد.
ذکر بدون حضور قلب ، تلقین کننده و تأثیر گذار نیست و فایده ای برای انسان ندارد. با داشتن حضور قلب در ذکر، انسان می تواند از عالم ماده خارج شود ، چرا که انسان بدن نیست . انسان همان نفس است. همان کودک عزیز روان است. وبه محض اینکه انسان کودک عزیز روان را نزد خدا می برد، با خدا مجالس می شود .این تمرین پرواز و خروج از دنیا برای انسان لذت بخش است وسازندگی و توانایی های زیادی برای او به ارمغان می آورد .

کسی که در طول روز چندین بار این حالات را پیدا می کند ، نفس و جانش معطر و نورانی می شود و این فرد در آینده به راحتی گناه پذیر نیست و راحت تر تسلیم خدا می شود .دیگر مجرای اعمالش از مسائل تکلیف خارج می شود. آنچه خدا دوست دارد ، انجام داده و آنچه را که خدا دوست ندارد ، انجام نمی دهد. این چنین انسانی که این طور انس می گیرد ، خیلی خوب می تواند اوج بگیرد .وتمام کارهایش روی حب و بغض صورت می گیرد . دا ئم حب خدا ودوستان خدا و بغض دشمنان خدا را در دل می پروراند .

استاد محمد شجاعی/بحث یاد خدا