قرآن، اولین نشانه‌ی انسان‌های بیدار را یقین به غیب معرفی می‌نماید: « الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ» (سوره بقره/آیه 3) و آن را لازمه‌ی هدایت می‌داند. برای رسیدن به بیداری، ابتدا باید به یقین رسید، چرا که تردیدها، ممکن است بعد از گذشت سال‌های طولانی و تلاش‌های مستمر در مسیر انسانی، تمام زحمات انسان را به نابودی کشانده و او را به سقوط برسانند. حذف تردیدها، عاملی مهم و اساسی در استحکام و ثبات قدم انسان در مسیر انسانی است. لذا بر همه ما واجب است که تمام تردیدها و سؤالات خود را با کارشناسان دینی دقیقاً و صریحاً مطرح نموده و آن را حل کنیم.

بیداری، زمانی حاصل می‌شود که انسان بهشت و جهنم را باور می‌کند، از بهشت انرژی دریافت کرده و با تلاوت آیات بهشت، برای ادامه حرکت قدرت گرفته و به شوق می‌آید. او آنقدر مشتاق بهشت است که به شوق آن به راحتی می‌تواند قلب خود را از گزند تمام آلودگی‌ها (کینه، عصبانیت، حساسیت، زودرنجی و …) در امان بدارد.

امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «الدُّنیا أصْغَرُ و أحْقَرُ وَ أنْزَرُ مِنْ أنْ تُطاعَ فیهَا الأحْقادُ؛ دنیا حقیرتر، پست‌تر و کمتر از آن است که در آن از کینه‌ها پیروی شود».

شناخت ماهیت دنیا و باور عظمت آخرت، لحظه‌ی آغاز بیداری انسان است. یک انسان بیدار، به محض ابتلا به یک گناه و یا یک آلودگی، مدتها از درد به خود پیچیده و هویت انسانی خود را در خطر می‌بیند.

تنها یک انسان بیدار است که درست در زمان خستگی و دلزدگی، با چند آیه از آیات بهشت به سر مستی رسیده و قدرت می‌گیرد.

کسی که نمی‌تواند از یاد خانواده آسمانی و انس با آنان لذت ببرد و اساساً اشتیاقی برای ارتباط با آنان ندارد، حتماً در خواب است و درک صحیحی از عالم هستی ندارد. برای چنین انسانِ توهم زده‌ای، آیات عذاب نیز تکان‌دهنده و بازدارنده از گناهان نخواهد بود.

بیداری، به معنای شناخت ارزش‌ها و قیمت‌های حقیقی است، نه باور آنچه که زائیده‌ی توهم انسان است. بنابراین مبتلایان به بیماری وسواس که به راحتی اندازه‌های حقیقی را بر هم زده و دائماً در شک و تردید به سر می‌برند، آگاه باشند که در حال پیروی از توهمات بوده و باید برای بیدار شدن، تلاش کنند.

استاد محمدشجاعی/بحث غفلت