پازل زیبای اندیشه دینی

خداوند به نور اسم ناطقِ خود با رسولان سخن می‌گوید و رسولان، سخن خدا و گفتِ الهی را آشکار می‌کنند؛ گفتی که سخن حقیقت است و در واقع عیان گشتن حقیقت هستی است در کلمات. مثل ظهور «حیات» در یک گُل به آن صورت که شاخه‌ها و برگ‌ها و کاسبرگ‌ها و گلبرگ‌ها همه آینه‌ای هستند تا «حیات» به ظهور آید

وقتی با قلبی که تمایلش به سوی حقیقت نیست به قرآن رجوع کنیم، جان خود را با گشودگی کامل در معرض سخن خدا قرار نداد‌ه‌ایم تا پیام خدا را از زبان خدا بشنویم و قرآن بتواند خود را به ما نشان دهد. آری «أَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاءَ الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاءَ تَأْوِيلِهِ». آن‌هایی که در قلب‌هایشان انحراف هست و به سوی حقیقت گشوده نشده‌اند، به آنچه در کلام خدا به صورت متشابه و چند بُعدی است، روی می‌کنند برای دنبال‌کردن فتنه و برای آن‌که آن سخنان را تأویل کنند، ولی تأویلی ناروا، نه آن نوع تأویلی که خدا و راسخون در علم به عهده دارند و ظاهر سخنان را تا باطن آن گسترده می‌کنند.

کلام الهی در الفاظِ کتاب مقدسِ قرآن، چیزی را خلق نمی‌کند ولی کمک می‌کند تا آن‌چه را که هست درست بنمایاند تا ما با وَهم خود با عالم خارج برخورد نکرده باشیم و در اثر آن وَهم همچنان جداییِ ما با عالم و آدم باقی باشد.

وقتی خداوند می‌فرماید: «ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقين» (بقره/ 2) می‌خواهد این نکته را برساند که انسان‌ها با آن نوع زندگانی که همراه با تقوا باشد می‌توانند مخاطب خداوند گردند. یعنی انسان‌های با تقوا می‌یابند که خداوند در قرآن با آن‌ها حرف دارد، از آن جهت که تقوا حالتی است که انسان در آن حالت مواظب است خود را از توهّمات آزاد کند زیرا به حکم آیه‌ای که می‌فرماید: «وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْض»(مائده/17) همه‌ی عالم ملک خداوند است و نزد خداوند می‌باشند و خداوندی که همه‌ی عالم نزد اوست، با قرآن به سوی ما می‌آید خدایی‏ که همه‌ی عالم را پر کرده و ما با گشوده‌شدن نسبت به کلام او، وجود او را که همه‌ی عالم را پر کرده است، می‌یابیم.

مراقبت نسبت به جنبه‌ی نوریِ پیامی که به سوی بشر آمده است، ما را به سوی صاحب پیام جلو می‌برد، تا به نقطه‌ای که شروع شده‌ایم برگردیم و در سنت «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَيْهِ راجِعُون‏» نقش خود را ایفا کنیم و در نتیجه آنچه هستیم را در کلّ جهان، چه در این جهان و چه در جهان بعدی، بیابیم.

#زبان_قرآن

استاد طاهرزاده