?می گویند با این جشن تکلیف و با این پُز و تنبک، خاطرة خوشی از نماز در ذهن دختر خانم می‌ماند و در نتیجه به جهت آن خاطرة خوش تا آخر عمر نماز می‌خواند.

? تا اینجا درست، ولی بفرمایید از این به بعد نماز می‌خواند یا خاطراتش را می‌خواند؟ نماز می‌خواند یا هدیه را می‌خواند؟ نماز می‌خواند یا دکوراسیون و کاغذ رنگی و بادکنک و این چیزها را می‌خواند؟ چون با این فضاسازی‌ها عالَم نماز خواندن در ذهن او از بین رفت و لذا دیگر وقتی هم نماز می‌خواند، نماز نمی خواند.

? شما اگر شرایط را طوری شکل می‌دادی که فضای اتصال با عالم بالا حفظ شود، با این جشن تکلیف، کار خوبی کرده بودی، اما اگر مطلب را به جای این که نازل کنی، ضایع کردی، فقط قالب و شکل موضوع می‌ماند و به جای تدبر و تفکر و سیر در موضوع، یک نحوه شرطی کردنِ فرد نسبت به موضوع پیش می‌آید و دیگر اصل موضوع وارونه می‌شود.

?اگر فعالیت‌های فرهنگی در حدّ شرطی شدن افراد پایین آمد، درست است که افراد از نظر ظاهری عملی را که ما می‌خواهیم انجام می‌دهند، ولی نه از جهت انتخاب شخصیت انسانی شان، و نه از جهت این که با انتخاب‌های متعالی که انجام می‌دهند، به مرور شخصیت متعالی پیدا می‌کنند، بلکه با یک نحوه شرطی شدن، نماز می‌خوانند و یا کارهای مورد نظر ما را انجام می‌دهند.

برشی از کتاب آنگاه که فعالیت فرهنگی پوچ میشود
#استادطاهرزاده